Aresi Newballkan
Numri i postimeve : 651 Join date : 28/02/2008
| Titulli: Blog................... Sun Mar 09, 2008 8:53 am | |
| Ditari Blog
Ditari elektronik apo Blogu (angl. Weblog, fjalė e pėrbėrė nga Web dhe Log), shpesh shkurtohet nė fjalėn Blog, ėshtė njė ditarė (personal) digjital. Shėnimet e shkruara nė llogaritėsin personal publikohen nė www. Nė fakt blog-u ėshtė njė fletė e gjatė nė tė cilėn publikohen shkrimet sipas kohės kur ato janė shkruar. Nė tė vėrtet ėshtė njė fletė interneti (www) por qė nė rastin ideal ėshtė fleta ėshtė e shkruar vetėm nė njė nivel (pa nėnfleta). Blog-u i jepė mundėsin Blogerit ("Blogger") dhe lexuesit njė hapėsirė tė thjeshtė mediale pėr paraqitjen e aspekteve tė jetės apo mendimit personal pėr temat specifike. Me fjalė tė tjera Blog-u merret si njė "kėndė nė internet" i ngjashėm me forumin nė internet ku bėhet shkėmbimi i informatave, mendimeve apo pėrvojave etj.
Tabela e pėrmbajtjeve 1 Histori 2 Format 3 Teknika 4 Elementet 5 Lidhjet e postimeve 6 Komentet 7 Bartja e postimeve 8 Feed 9 Blogroll 10 Asides 11 Zinxhiri 12 Jehona e Weblog-ut 13 Grup-lista nė shqip
Histori Pėr herė tė parė fleta tė tilla d.m.th weblogs janė paraqitur mė 1990 dhe janė thirrur si ditarė online dhe ishin fleta nė tė cilat pėrdoruesit kohė pas kohe jepnin shėnime pėr ndodhi nė jetėn personale. Si blog-u i parė, merret njė ditar personal i botuar online mė 1994.
Qė nga 1996 nė internet paraqiten shėrbimet si Xanga me qėllim qė tė ju mundėsojnė pėrdoruesve nė njė formė shumė tė lehtė tė paraqesin ditarėt vetjak. Nga fundi i viteve ˙90 vėrehet njė rritje e fletėve tė tilla nė internet nė atė shkallė sa qė Xanga nga 100 Bloge nė vitin 1997 arrin tė publikojė mese 20 milion nė vitin 2005.
Format Me rritjen e hapėsirės sė kėtij lloj publikimi rritet edhe lloj-llojshmėria e fletėve tė Weblog-forumeve. Kėshtu nė internet paraqitet forma klasike por edhe njė numėr nė rritje i ditarėve personale tė cilat si weblog ėshtė lehtė tė mirėmbahen. Pėrmbajtja e disa fletėve ėshtė e pėrzier nga komente, tema tjera dhe nga ditarė tė jetės private dhe shėrbejnė pėr argėtim apo edhe pėr prezantim vetjakė ė internet.
Pėr horizontin e temave qė trajton, janė krijuar edhe disa hapėsira tė emėruara sipas temės pėrkatėse. Ndėr to tė njohura janė:
alog (edhe si artblog) artdashėsit prezantojnė punimet vetjake dhe i komentojnė ndėr-veti audioblog (edhe si MP3 Blog) - njė hapėsirė qė kryesisht pėrmban audio paraqitje edublog (edhe si E-Learning-Blog) - njė hapėsirė qė pėr temė ka edukimin, arsimimin dhe kulturėn qytetare blawg (edhe si Law blog) - hapėsirė pėr drejtėsi dhe judikatur comic blog - vizatimeve komike corporet blog - ndėrmarrjeve komerciale foodblog - pėr ushqim, zierje, receta funblog - argėtim etj
Teknika Karakteristik kryesore e Sistemit publikues Weblog ėshtė thjeshtėsia e publikimit tė punimit. Ky sistem (Weblog Publishing System) nuk kėrkon ndonjė operacion kompleks dhe futjen e tė dhėnave tė reja e bėnė shumė lehtė edhe pėr pėrdoruesit fillestarė tė internetit. Personalizimi i pamjes sė blog-fletės personale ėshtė nė shumicėn e shėrbimeve fare i thjeshtė nė bazė tė skedave tė para pėrgatitura.
Softwer-i (programi) pėr Weblog mund tė instalohet nė hapėsirės vetjake ose si shėrbim ASP te ofertat qė komerciale apo tjera.
Ndėr sistemet pėr vetė instalim, mė tė njohurit nė botė janė Serendipity, WordPress dhe LifeType.
Elementet Pajiset elementare janė paksa tė ngjashme pėr hapėsira tė ndryshme. Publikimet (tė njohura si postime apo post) janė elementi bazė i tė gjitha shėrbimeve. Veti tjetėr ėshtė qė postimet futen njėri pas tjetrit tė radhitura sipas kohės sė postimit. Kjo d.m.th postimet mė tė reja publikohen nė krye tė blog-ut, postimet tjera futen nė nėnfleta tjera apo nė arkiv.
Lidhjet e postimeve Secili postim mund tė thirret me njė adresė tė caktuar (URL). Ēdo postim ka njė lidhje permanente individuale.
Komentet Shumė shėrbyes ofrojnė mundėsin qė nė postime tė publikohen edhe komente rreth postimit. Komentimet e tilla publikohen poshtė postimit ose si pop-up dritare.
Bartja e postimeve Nėse njė bloger A lidhė nė postimin e tij njė postim nga blogeri B, atėherė ai postim do tė publikohet si koment. Nė kėtė mėnyrė lexuesi i blogerit B e kupto qė pėr postimin qė lexon gjendet njė postim tjetėr. Ky funksion nuk mbėshtet nga gjitha programet e instaluara pėr blog.
Feed
Feed ėshtė njė funksion i cili pėrmbledhė pėrmbajtjen e Weblog-ut nė njė formė. Njė funksion tė tillė, lexuesit e interesuar mund tė abonojnė duke shfrytėzuar njė program tė quajtur Feedreader.
Blogroll
Blogroll ėshtė njė pėrmbledhje e nyejve me qėllim informimi tė lexuesit pėr Weblog-e ė ndryshme. Zakonisht listat e tilla paraqiten nė pjesė qė bijėn nė sy.
Asides
Asides (tė njohura edhe si: Clippigs apo Snippets) janė tė dhėna tė vogla tė pėrbėra nga pak fjalė apo rreshta qė japin shpjegime tė shkurta pėr ndonjė postim interesant.
Zinxhiri
Zinxhiri i punimeve tė njė teme pėrbėhet nga njė pėrmbledhje e pėrcjellė me postime pyetje-pėrgjigje pėr njė temė tė caktuar.
Jehona e Weblog-ut Rritja e hapėsirės nė kohėn e fundit ka bėrė qė nė disa rrethe sidomos nė SHBA, shikohet si njė formė e re e rritjes sė zhurnalismit. Grup-lista nė shqip Problemi qė ka kjo hapėsirė ka njė emėr "Blogspams" luftimi i saj ende nuk ėshtė nė shkallė tė duhur. Dukuri tjetėr ėshtė se nga kjo formė mund tė nxirren edhe informata mbi personin qė poston pasi qė pėr dallim nga format tjera postimet kėtu nuk umbin por thjeshtė arkivohen. Pėr evitimin e dukurive tė padėshiruara pėrdoruesit e kėsaj hapėsire pėr vetėmbrojtje duhet tė kenė parasysh kėtė. Publikimet nga kjo hapėsirė pėrdoren edhe nė shtypin e vendeve t ndryshme dhe merren mė serioze si mendim publik. Kjo mė sė mirė ėshtė vėrejtur nė Gjermani, ku disa aksione shtetėrore janė kritikuar nga kjo hapėsirė dhe kanė pasur ndikim nė media. Fatkeqėsisht firma tė ndryshme e pėrdorin kėtė hapėsirė pėr qėllime komerciale duke pas parasysh qė ndėr pėrdoruesit e kėsaj hapėsire "tradhtia e mendimit tė lirė" merret si gjėja mė e keqe. | |
|